Kirmen; Kıl, Yün ve Pamuğu iplik haline getirmek için Eğirme ve Bükmeye yarayan alet. Eğirme ve Bükme işi gelişmiş aletler icat edilinceye kadar, asırlarca, Kirmenle yapılmıştır.
Kirmen iki parçadan oluşur.
Kirmen Oku,
Kirmen Kolları ( Kanatları ).
Kirmenin Oku da Kolları da mümkünse sert ağaçtan yapılır. Kirmen Okunun uzunluğu yaklaşık 24-25 cm’dir. Ok, Kollara açılan delikten geçecek kalınlıkta olur. Hazır bir Kirmende, Ok Boyunun yarıdan bir iki santim fazlası kolların üzerinde, geri kalan kısmı kolların altında kalır. Okun en kalın yeri orta kısmıdır. Bu noktası kollar düşmesin diye delikten geçmeyecek kadar yaklaşık 1 cm çapında olur. Kolların altında kalan kısmı sona doğru gittikçe incelir. Okun tepesinde bir çentik vardır. Bu çentik eğrilen veya bükülen ipin tutturulması içindir.
Kollar için Tossak, Şimşir, Dut, Yemşen Ağaçları veya bu ağaçlara benzer sert ağaçlar kullanılır. Kolların uzunluğu 18-20, eni 2,5-3 cm’dir. Kollardan birinin orta kısmı diğerine göre daha kalın olur. Bu kalın kısım ince kolun geçeceği genişlikte delinir ve ince kol oradan geçer. Bazı Kirmen Kollarının bütün bir ağaçtan yapıldığı da olmuştur. O zaman Kirmen Kollarından birinin daha kalın olmasına gerek yoktur. Kolların uç kısımları hafif aşağı doğru eğiktir. Bu eğim yaklaşık 2 cm’dir. Kollar, yapan kişinin ustalığına bağlı olarak, görünüm itibariyle daha zarif, nakışlı veya düz yüzeyli olabilir.
Kirmen ile Yün, Kıl veya Pamuk eğrilir veya ip bükülür. Bükülecek olan Yün ve Kılın taranmış ve ayıklanmış olması uygun olur. Bunun için Yün ve Kıl bir takım işlemden geçirilerek Burma haline getirilir.
Bir zamanlar vardı sanırım Nar evlerinde
Gülcan Zeynep Karataş - NEV-NAR
KİRMEN
Kirmen; Kıl, Yün ve Pamuğu iplik haline getirmek için Eğirme ve Bükmeye yarayan alet. Eğirme ve Bükme işi gelişmiş aletler icat edilinceye kadar, asırlarca, Kirmenle yapılmıştır.
Kirmen iki parçadan oluşur.
Kirmen Oku,
Kirmen Kolları ( Kanatları ).
Kirmenin Oku da Kolları da mümkünse sert ağaçtan yapılır. Kirmen Okunun uzunluğu yaklaşık 24-25 cm’dir. Ok, Kollara açılan delikten geçecek kalınlıkta olur. Hazır bir Kirmende, Ok Boyunun yarıdan bir iki santim fazlası kolların üzerinde, geri kalan kısmı kolların altında kalır. Okun en kalın yeri orta kısmıdır. Bu noktası kollar düşmesin diye delikten geçmeyecek kadar yaklaşık 1 cm çapında olur. Kolların altında kalan kısmı sona doğru gittikçe incelir. Okun tepesinde bir çentik vardır. Bu çentik eğrilen veya bükülen ipin tutturulması içindir.
Kollar için Tossak, Şimşir, Dut, Yemşen Ağaçları veya bu ağaçlara benzer sert ağaçlar kullanılır. Kolların uzunluğu 18-20, eni 2,5-3 cm’dir. Kollardan birinin orta kısmı diğerine göre daha kalın olur. Bu kalın kısım ince kolun geçeceği genişlikte delinir ve ince kol oradan geçer. Bazı Kirmen Kollarının bütün bir ağaçtan yapıldığı da olmuştur. O zaman Kirmen Kollarından birinin daha kalın olmasına gerek yoktur. Kolların uç kısımları hafif aşağı doğru eğiktir. Bu eğim yaklaşık 2 cm’dir. Kollar, yapan kişinin ustalığına bağlı olarak, görünüm itibariyle daha zarif, nakışlı veya düz yüzeyli olabilir.
Kirmen ile Yün, Kıl veya Pamuk eğrilir veya ip bükülür. Bükülecek olan Yün ve Kılın taranmış ve ayıklanmış olması uygun olur. Bunun için Yün ve Kıl bir takım işlemden geçirilerek Burma haline getirilir.
DÜNYA UYGARLIKLARI | Eğirtmeç ile yün eğirten Türk Kadını : | Facebook